| ceterum hoc gaudium magna prope clade in Samnio | 7.34.1.1 |
| foedatum est. nam ab Saticula profectus Cornelius consul | |
| exercitum incaute in saltum caua ualle peruium circaque in- | |
| sessum ab hoste induxit nec prius quam recipi tuto signa non | 2.1 |
| poterant imminentem capiti hostem uidit. dum id morae | 3.1 |
| Samnitibus est quoad totum in uallem infimam demitteret | |
| agmen, P. Decius tribunus militum conspicit unum editum | |
| in saltu collem, imminentem hostium castris, aditu arduum | |
| impedito agmini, expeditis haud difficilem. itaque consuli | 4.1 |
| territo animi 'uidesne tu' inquit, 'A. Corneli, cacumen illud | |
| supra hostem? arx illa est spei salutisque nostrae, si eam, | |
| quoniam caeci reliquere Samnites, impigre capimus. ne tu | 5.1 |
| mihi plus quam unius legionis principes hastatosque dederis; | |
| cum quibus ubi euasero in summum, perge hinc omni liber | |
| metu, teque et exercitum serua; neque enim moueri hostis, | |
| subiectus nobis ad omnes ictus, sine sua pernicie poterit. | 5 |
| nos deinde aut fortuna populi Romani aut nostra uirtus | 6.1 |
| expediet.' conlaudatus ab consule accepto praesidio uadit | 7.1 |
| occultus per saltum; nec prius ab hoste est uisus quam loco | |
| quem petebat appropinquauit. inde admiratione pauentibus | 8.1 |
| cunctis, cum omnium in se uertisset oculos, et spatium con- | |
| suli dedit ad subducendum agmen in aequiorem locum et | |
| ipse in summo constitit uertice. Samnites dum huc illuc | 9.1 |
| signa uertunt utriusque rei amissa occasione neque insequi | |
| consulem nisi per eandem uallem, in qua paulo ante subiec- | |
| tum eum telis suis habuerant, possunt, nec erigere agmen in | |
| captum super se ab Decio tumulum; sed cum ira in hos | 10.1 |
| magis, qui fortunam gerendae rei eripuerant, tum propin- | |
| quitas loci atque ipsa paucitas incitat; et nunc circumdare | 11.1 |
| undique collem armatis uolunt, ut a consule Decium inter- | |
| cludant, nunc uiam patefacere, ut degressos in uallem | |
| adoriantur. incertos quid agerent nox oppressit. | |
| Decium primum spes tenuit cum subeuntibus in aduersum | 12.1 |
| collem ex superiore loco se pugnaturum; deinde admiratio | |
| incessit quod nec pugnam inirent nec, si ab eo consilio | |
| iniquitate loci deterrentur, opere se ualloque circumdarent. | |
| tum centurionibus ad se uocatis: 'quaenam illa inscitia | 13.1 |
| belli ac pigritia est? aut quonam modo isti ex Sidicinis | |
| Campanisque uictoriam pepererunt? huc atque illuc signa | |
| moueri ac modo in unum conferri modo educi uidetis; opus | |
| quidem incipit nemo, cum iam circumdati uallo potuerimus | 5 |
| esse. tum uero nos similes istorum simus, si diutius hic | 14.1 |
| moremur quam commodum sit. agitedum ite mecum ut, | |
| dum lucis aliquid superest, quibus locis praesidia ponant, qua | |
| pateat hinc exitus, exploremus.' haec omnia sagulo gregali | 15.1 |
| amictus centurionibus item manipularium militum habitu | |
| ductis? ne ducem circumire hostes notarent, perlustrauit. |