ita bello gesto, prae- 8.12.1.1
miis poenaque pro cuiusque merito persolutis T. Manlius
Romam rediit; cui uenienti seniores tantum obuiam exisse
constat, iuuentutem et tunc et omni uita deinde auersatam
eum exsecratamque. 5
Antiates in agrum Ostiensem Ardeatem Solonium incur- 2.1
siones fecerunt. Manlius consul quia ipse per ualetudinem
id bellum exsequi nequierat, dictatorem L. Papirium Cras-
sum, qui tum forte erat praetor, dixit; ab eo magister
equitum L. Papirius Cursor dictus. nihil memorabile ad- 3.1
uersus Antiates ab dictatore gestum est, cum aliquot menses
statiua in agro Antiati habuisset.
anno insigni uictoria de tot ac tam potentibus populis, 4.1
ad hoc consulum alterius nobili morte, alterius sicut truci ita
claro ad memoriam imperio, successere consules Ti. Aemilius
Mamercinus <Q.> Publilius Philo, neque in similem materiam 5.1
rerum, et ipsi aut suarum rerum aut partium in re publica
magis quam patriae memores. Latinos ob iram agri amissi
rebellantes in campis Fenectanis fuderunt castrisque exue-
runt. ibi Publilio, cuius ductu auspicioque res gestae erant, 6.1
in deditionem accipiente Latinos populos, quorum ibi
iuuentus caesa erat, Aemilius ad Pedum exercitum duxit.
Pedanos tuebatur Tiburs Praenestinus Ueliternusque popu- 7.1
lus; uenerant et ab Lanuuio Antioque auxilia. ubi cum 8.1
proeliis quidem superior Romanus esset, ad urbem ipsam
Pedum castraque sociorum populorum, quae urbi adiuncta
erant, integer labor restaret, bello infecto repente omisso 9.1
consul, quia collegae decretum triumphum audiuit, ipse
quoque triumphi ante uictoriam flagitator Romam rediit.
qua cupiditate offensis patribus negantibusque nisi Pedo 10.1
capto aut dedito triumphum, hinc alienatus ab senatu
Aemilius seditiosis tribunatibus similem deinde consulatum
gessit. nam neque, quoad fuit consul, criminari apud 11.1
populum patres destitit, collega haudquaquam aduersante
quia et ipse de plebe erat—materiam autem praebebat 12.1
criminibus ager in Latino Falernoque agro maligne plebei
diuisus—et postquam senatus finire imperium consulibus
cupiens dictatorem aduersus rebellantes Latinos dici iussit,
Aemilius, [tum] cuius fasces erant, collegam dictatorem dixit; 13.1
ab eo magister equitum Iunius Brutus dictus. dictatura 14.1
popularis et orationibus in patres criminosis fuit, et quod
tres leges secundissimas plebei, aduersas nobilitati tulit:
unam, ut plebi scita omnes Quirites tenerent; alteram, ut 15.1
legum quae comitiis centuriatis ferrentur ante initum suf-
fragium patres auctores fierent; tertiam, ut alter utique ex 16.1
plebe—cum eo uentum sit ut utrumque plebeium fieri liceret
—censor crearetur. plus eo anno domi acceptum cladis ab 17.1
consulibus ac dictatore quam ex uictoria eorum bellicisque
rebus foris auctum imperium patres credebant.