primi consules prope seminudi sub iugum 9.6.1.1
missi; tum ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae
obiectus; tum deinceps singulae legiones. circumstabant 2.1
armati hostes, exprobrantes eludentesque; gladii etiam
plerisque intentati, et uolnerati quidam necatique, si uoltus
eorum indignitate rerum acrior uictorem offendisset.
ita traducti sub iugum et quod paene grauius erat per 3.1
hostium oculos, cum e saltu euasissent, etsi uelut ab inferis
extracti tum primum lucem aspicere uisi sunt, tamen ipsa
lux ita deforme intuentibus agmen omni morte tristior fuit.
itaque cum ante noctem Capuam peruenire possent, incerti 4.1
de fide sociorum et quod pudor praepediebat circa uiam
haud procul Capua omnium egena corpora humi prostra-
uerunt. quod ubi est Capuam nuntiatum, euicit miseratio 5.1
iusta sociorum superbiam ingenitam Campanis. confestim 6.1
insignia sua consulibus, [fasces, lictores,] arma, equos, ues-
timenta, commeatus militibus benigne mittunt; et uenienti- 7.1
bus Capuam cunctus senatus populusque obuiam egressus
iustis omnibus hospitalibus priuatisque et publicis fungitur
officiis. neque illis sociorum comitas uoltusque benigni et 8.1
adloquia non modo sermonem elicere sed ne ut oculos
quidem attollerent aut consolantes amicos contra intuerentur
efficere poterant; adeo super maerorem pudor quidam fugere 9.1
conloquia et coetus hominum cogebat.
postero die cum iuuenes nobiles missi a Capua ut pro- 10.1
ficiscentes ad finem Campanum prosequerentur reuertissent 11.1
uocatique in curiam percontantibus maioribus natu multo
sibi maestiores et abiectiores animi uisos referrent: adeo
silens ac prope mutum agmen incessisse; iacere indolem 12.1
illam Romanam ablatosque cum armis animos; non reddere
salutem, [non salutantibus dare responsum,] non hiscere
quemquam prae metu potuisse, tamquam ferentibus adhuc
ceruicibus iugum sub quod missi essent; habere Samnites 13.1
uictoriam non praeclaram solum sed etiam perpetuam;
cepisse enim eos non Romam, sicut ante Gallos, sed, quod
multo bellicosius fuerit, Romanam uirtutem ferociamque,—