haec eos in Etruria iactantes molientesque bellum domi 10.17.1.1
Romanum urebat. nam P. Decius, ubi comperit per ex-
ploratores profectum Samnitium exercitum, aduocato consilio
'quid per agros' inquit 'uagamur uicatim circumferentes 2.1
bellum? quin urbes et moenia adgredimur? nullus iam
exercitus Samnio praesidet; cessere finibus ac sibimet ipsi
exsilium consciuere'. adprobantibus cunctis ad Murgan- 3.1
tiam, ualidam urbem, oppugnandam ducit; tantusque ardor
militum fuit et caritate ducis et spe maioris quam ex agresti-
bus populationibus praedae ut uno die ui atque armis urbem
caperent. ibi duo milia Samnitium et centum pugnantes 4.1
circumuenti captique et alia praeda ingens capta est. quae
ne impedimentis grauibus agmen oneraret, conuocari milites
Decius iubet. 'hacine' inquit 'uictoria sola aut hac praeda 5.1
contenti estis futuri? uoltis uos pro uirtute spes gerere?
omnes Samnitium urbes fortunaeque in urbibus relictae
uestrae sunt, quando legiones eorum tot proeliis fusas pos-
tremo finibus expulistis. uendite ista et inlicite lucro 6.1
mercatorem ut sequatur agmen; ego subinde suggeram
quae uendatis. ad Romuleam urbem hinc eamus, ubi uos
labor haud maior, praeda maior manet.'
diuendita praeda ultro adhortantes imperatorem ad Ro- 7.1
muleam pergunt. ibi quoque sine opere, sine tormentis,
simul admota sunt signa, nulla ui deterriti a muris, qua
cuique proximum fuit, scalis raptim admotis in moenia
euasere. captum oppidum ac direptum est; ad duo milia 8.1
et trecenti occisi et sex milia hominum capta, et miles
ingenti praeda potitus, quam uendere sicut priorem coactus;
Ferentinum inde, quamquam nihil quietis dabatur, tamen 9.1
summa alacritate est ductus. ceterum ibi plus laboris ac 10.1
periculi fuit: et defensa summa ui moenia sunt et locus
erat munimento naturaque tutus; sed euicit omnia adsuetus
praedae miles. ad tria milia hostium circa muros caesa;
praeda militis fuit. huius oppugnatarum urbium decoris 11.1
pars maior in quibusdam annalibus ad Maximum trahitur;
Murgantiam ab Decio, a Fabio Ferentinum Romuleamque
oppugnatas tradunt. sunt qui nouorum consulum hanc 12.1
gloriam faciant, quidam non amborum sed alterius, L. Uo-
lumni: ei Samnium prouinciam euenisse.