Q. inde Fabius quintum et P. Decius quartum consula- 10.24.1.1
tum ineunt, tribus consulatibus censuraque collegae, nec
gloria magis rerum, quae ingens erat, quam concordia inter 2.1
se clari. quae ne perpetua esset, ordinum magis quam
ipsorum inter se certamen interuenisse reor, patriciis tenden- 3.1
tibus ut Fabius †in† Etruriam extra ordinem prouinciam
haberet, plebeiis auctoribus Decio ut ad sortem rem uocaret.
fuit certe contentio in senatu et, postquam ibi Fabius plus 4.1
poterat, reuocata res ad populum est.
in contione, ut inter militares uiros et factis potius quam
dictis fretos, pauca uerba habita. Fabius, quam arborem 5.1
conseuisset, sub ea legere alium fructum indignum esse
dicere; se aperuisse Ciminiam siluam uiamque per deuios
saltus Romano bello fecisse. quid se id aetatis sollici- 6.1
tassent, si alio duce gesturi bellum essent? nimirum aduer-
sarium se, non socium imperii legisse—sensim exprobrat—et
inuidisse Decium concordibus collegis tribus. postremo se 7.1
tendere nihil ultra quam ut, si dignum prouincia ducerent,
in eam mitterent; in senatus arbitrio se fuisse et in potes-
tate populi futurum. P. Decius senatus iniuriam quere- 8.1
batur: quoad potuerint, patres adnisos ne plebeiis aditus ad
magnos honores esset; postquam ipsa uirtus peruicerit ne 9.1
in ullo genere hominum inhonorata esset, quaeri quemad-
modum inrita sint non suffragia modo populi sed arbitria
etiam fortunae et in paucorum potestatem uertantur. omnes 10.1
ante se consules sortitos prouincias esse: nunc extra sortem
Fabio senatum prouinciam dare,—si honoris eius causa, ita 11.1
eum de se deque re publica meritum esse ut faueat Q. Fabi
gloriae quae modo non sua contumelia splendeat. cui 12.1
autem dubium esse, ubi unum bellum sit asperum ac diffi-
cile, cum id alteri extra sortem mandetur, quin alter consul
pro superuacaneo atque inutili habeatur? gloriari Fabium 13.1
rebus in Etruria gestis; uelle et P. Decium gloriari; et for-
sitan, quem ille obrutum ignem reliquerit, ita ut totiens
nouum ex improuiso incendium daret, eum se exstincturum.
postremo se collegae honores praemiaque concessurum 14.1
uerecundia aetatis eius maiestatisque; cum periculum, cum
dimicatio proposita sit, neque cedere sua sponte neque
cessurum. et si nihil aliud ex eo certamine tulerit, illud 15.1
certe laturum ut quod populi sit populus iubeat potius
quam patres gratificentur. Iouem optimum maximum 16.1
deosque immortales se precari, ut ita sortem aequam sibi
cum collega dent si eandem uirtutem felicitatemque in
bello administrando daturi sint. certe et id natura aequum 17.1
et exemplo utile esse et ad famam populi Romani pertinere,
eos consules esse quorum utrolibet duce bellum Etruscum
geri recte possit. Fabius nihil aliud precatus populum 18.1
Romanum quam ut, priusquam intro uocarentur ad suffra-
gium tribus, Ap. Claudi praetoris allatas ex Etruria litteras
audirent, comitio abiit. nec minore populi consensu quam
senatus prouincia Etruria extra sortem Fabio decreta est. 5