urbs Croto murum in circuitu patentem duodecim milia 24.3.1.1
passuum habuit ante Pyrrhi in Italiam aduentum; post 2.1
uastitatem eo bello factam uix pars dimidia habitabatur;
flumen, quod medio oppido fluxerat, extra frequentia tectis
loca praeterfluebat, <erat> et arx procul eis quae habita-
bantur. sex milia aberat in<de> [urbe nobili] templum, 3.1
ipsa urbe [erat] nobilius, Laciniae Iunonis, sanctum omnibus
circa populis; lucus ibi frequenti silua et proceris abietis 4.1
arboribus saeptus laeta in medio pascua habuit, ubi omnis
generis sacrum deae pecus pascebatur sine ullo pastore,
separatimque greges sui cuiusque generis nocte remeabant 5.1
ad stabula, nunquam insidiis ferarum, non fraude uiolati
hominum. magni igitur fructus ex eo pecore capti columna- 6.1
que inde aurea solida facta et sacrata est; inclitumque
templum diuitiis etiam, non tantum sanctitate fuit. ac 7.1
miracula aliqua adfinguntur ut plerumque tam insignibus
locis: fama est aram esse in uestibulo templi cuius cinerem
nullo unquam moueri uento. sed arx Crotonis, una parte 8.1
imminens mari, altera uergente in agrum, situ tantum natu-
rali quondam munita, postea et muro cincta est qua per
auersas rupes ab Dionysio Siciliae tyranno per dolum fuerat
capta. ea tum arce satis ut uidebatur tuta Crotoniatum 9.1
optimates tenebant se circumsedente cum Bruttiis eos etiam
plebe sua. postremo Bruttii, cum suis uiribus inexpugna- 10.1
bilem uiderent arcem, coacti necessitate Hannonis auxilium
implorant. is condicionibus ad deditionem compellere 11.1
Crotoniates conatus ut coloniam Bruttiorum eo deduci anti-
quamque frequentiam recipere uastam ac desertam bellis
urbem paterentur, omnium neminem praeter Aristomachum
mouit. morituros se adfirmabant citius quam immixti 12.1
Bruttiis in alienos ritus mores legesque ac mox linguam
etiam uerterentur. Aristomachus unus, quando nec sua- 13.1
dendo ad deditionem satis ualebat nec, sicut urbem pro-
diderat, locum prodendae arcis inueniebat, transfugit ad
Hannonem. Locrenses breui post legati, cum permissu 14.1
Hannonis arcem intrassent, persuadent ut traduci se in
Locros paterentur nec ultima experiri uellent; iam hoc 15.1
ut sibi liceret impetrauerant et ab Hannibale missis ad
is ipsum legatis. ita Crotone excessum est deductique
Crotoniatae ad mare naues conscendunt; Locros omnis
multitudo abeunt. 5
in Apulia ne hiemps quidem quieta inter Romanos atque 16.1
Hannibalem erat. Luceriae Sempronius consul, Hannibal
haud procul Arpis hibernabat. inter eos leuia proelia ex 17.1
occasione aut opportunitate huius aut illius partis oriebantur
meliorque eis Romanus et in dies cautior tutiorque ab
insidiis fiebat.