et habuisset tanto impetu coepta 24.34.1.1
res fortunam, nisi unus homo Syracusis ea tempestate fuisset.
Archimedes is erat, unicus spectator caeli siderumque, mirabi- 2.1
lior tamen inuentor ac machinator bellicorum tormentorum
operumque quibus <si quid> hostes ingenti mole agerent ipse
perleui momento ludificaretur. murum per inaequales du- 3.1
ctum colles, pleraque alta et difficilia aditu, summissa quaedam
et quae planis uallibus adiri possent, ut cuique aptum uisum
est loco, ita genere omni tormentorum instruxit. Achradinae 4.1
murum, qui, ut ante dictum est, mari adluitur, sexaginta
quinqueremibus Marcellus oppugnabat. ex ceteris nauibus 5.1
sagittarii funditoresque et uelites etiam, quorum telum ad
remittendum inhabile imperitis est, uix quemquam sine
uolnere consistere in muro patiebantur; hi, quia spatio 6.1
missilibus opus est, procul muro tenebant naues: iunctae
aliae binae quinqueremes demptis interioribus remis ut latus
lateri applicaretur, cum exteriore ordine remorum uelut una 7.1
nauis agerentur, turres contabulatas machinamentaque alia
quatiendis muris portabant. aduersus hunc naualem ap- 8.1
paratum Archimedes uariae magnitudinis tormenta in muris
disposuit. in eas quae procul erant naues saxa ingenti
pondere emittebat; propiores leuioribus eoque magis crebris
petebat telis; postremo, ut sui uolnere intacti tela in hostem 9.1
ingererent, murum ab imo ad summum crebris cubitalibus
fere cauis aperuit, per quae caua pars sagittis, pars scorpioni-
bus modicis ex occulto petebant hostem. [quae] propius 10.1
quaedam subibant naues quo interiores ictibus tormentorum
essent; in eas tollenone super murum eminente ferrea manus
firmae catenae inligata cum iniecta prorae esset grauique
libramento plumbum recelleret ad solum, suspensa prora 5
nauem in puppim statuebat; dein remissa subito uelut ex 11.1
muro cadentem nauem cum ingenti trepidatione nautarum
ita undae adfligebant ut etiamsi recta recciderat, aliquantum
aquae acciperet. ita maritima oppugnatio est elusa omnis- 12.1
que spes eo uersa ut totis uiribus terra adgrederentur. sed ea 13.1
quoque pars eodem omni apparatu tormentorum instructa
erat Hieronis impensis curaque per multos annos, Archi-
medis unica arte. natura etiam adiuuabat loci, quod saxum, 14.1
cui imposita muri fundamenta sunt, magna parte ita procliue
est ut non solum missa tormento sed etiam quae pondere
suo prouoluta essent, grauiter in hostem inciderent. eadem 15.1
causa ad subeundum arduum aditum instabilemque ingressum
praebebat. ita consilio habito, quando omnis conatus ludi- 16.1
brio esset, absistere oppugnatione atque obsidendo tantum
arcere terra marique commeatibus hostem placuit.