Romae consules praetoresque usque <ad> ante diem quin- 25.12.1.1
tum kalendas Maias Latinae tenuerunt; eo die perpetrato 2.1
sacro in monte in suas quisque prouincias proficiscuntur.
religio deinde noua obiecta est ex carminibus Marcianis.
uates hic Marcius inlustris fuerat, et cum conquisitio priore 3.1
anno ex senatus consulto talium librorum fieret, in M. Aemili
praetoris [urbem], qui eam rem agebat, manus uenerant; is
protinus nouo praetori Sullae tradiderat. ex huius Marci 4.1
duobus carminibus alterius post rem actam editi comperto
auctoritas euentu alteri quoque, cuius nondum tempus uene-
rat, adferebat fidem. priore carmine Cannensis praedicta 5.1
clades in haec fere uerba erat: 'amnem, Troiugena, fuge
Cannam, ne te alienigenae cogant in campo Diomedis con-
serere manus. sed neque credes tu mihi, donec compleris 6.1
sanguine campum, multaque milia occisa tua deferet amnis
in pontum magnum ex terra frugifera; piscibus atque auibus
ferisque quae incolunt terras iis fuat esca caro tua; nam
mihi ita Iuppiter fatus est.' et Diomedis Argiui campos et 7.1
Cannam flumen ii qui militauerant in iis locis iuxta atque
ipsam cladem agnoscebant. tum alterum carmen recitatum, 8.1
non eo tantum obscurius quia incertiora futura praeteritis
sunt sed perplexius etiam scripturae genere. 'hostes, Ro- 9.1
mani, si ex agro expellere uoltis, uomicam quae gentium
uenit longe, Apollini uouendos censeo ludos qui quotannis
comiter Apollini fiant; cum populus dederit ex publico par-
tem, priuati uti conferant pro se atque suis; iis ludis faciendis 10.1
praesit praetor is quis ius populo plebeique dabit summum;
decemuiri Graeco ritu hostiis sacra faciant. hoc si recte
facietis, gaudebitis semper fietque res uestra melior; nam is
deum exstinguet perduelles uestros qui uestros campos pascit 5
placide.' ad id carmen expiandum diem unum sumpserunt; 11.1
postero die senatus consultum factum est ut decemuiri libros
de ludis Apollini reque diuina facienda inspicerent. ea cum 12.1
inspecta relataque ad senatum essent, censuerunt patres
Apollini ludos uouendos faciendosque et quando ludi facti
essent, duodecim milia aeris praetori ad rem diuinam et duas
hostias maiores dandas. alterum senatus consultum factum 13.1
est ut decemuiri sacrum Graeco ritu facerent hisce hostiis,
Apollini boue aurato et capris duabus albis auratis, Latonae
boue femina aurata. ludos praetor in circo maximo cum 14.1
facturus esset, edixit ut populus per eos ludos stipem Apollini
quantam commodum esset conferret. haec est origo ludo- 15.1
rum Apollinarium, uictoriae, non ualetudinis ergo ut plerique
rentur, uotorum factorumque. populus coronatus spectauit,
matronae supplicauere; uolgo apertis ianuis in propatulo
epulati sunt celeberque dies omni caerimoniarum genere 5
fuit.