consules diuersis itineribus profecti ab urbe uelut in duo 27.40.1.1
pariter bella distenderant curas hominum, simul recordan-
tium quas primus aduentus Hannibalis intulisset Italiae
clades, simul cum illa angeret cura, quos tam propitios urbi 2.1
atque imperio fore deos ut eodem tempore utrobique res
publica prospere gereretur? adhuc aduersa secundis pen-
sando rem ad id tempus extractam esse. cum in Italia ad 3.1
Trasumennum et Cannas praecipitasset Romana res, pro-
spera bella in Hispania prolapsam eam erexisse; postea, 4.1
cum in Hispania alia super aliam clades duobus egregiis
ducibus amissis duos exercitus ex parte delesset, multa
secunda in Italia Siciliaque gesta quassatam rem publicam
excepisse; et ipsum interuallum loci, quod in ultimis terra- 5.1
rum oris alterum bellum gereretur, spatium dedisse ad respi-
randum. nunc duo bella in Italiam accepta, duo celeberrimi 6.1
nominis duces circumstare urbem Romanam, et unum in
locum totam periculi molem, omne onus incubuisse. qui
eorum prior uicisset, intra paucos dies castra cum altero
iuncturum. terrebat et proximus annus lugubris duorum 7.1
consulum funeribus. his anxii curis homines digredientes
in prouincias consules prosecuti sunt. memoriae proditum 8.1
est plenum adhuc irae in ciues M. Liuium ad bellum pro-
ficiscentem monenti Q. Fabio ne priusquam genus hostium
cognosset temere manum consereret, respondisse ubi pri-
mum hostium agmen conspexisset pugnaturum. cum 9.1
quaereretur quae causa festinandi esset, 'aut ex hoste egre-
giam gloriam' inquit 'aut ex ciuibus uictis gaudium meri-
tum certe, etsi non honestum, capiam'.
priusquam Claudius consul in prouinciam perueniret per 10.1
extremum finem agri †Larinatis ducentem in Sallentinos
exercitum Hannibalem expeditis cohortibus adortus C.
Hostilius Tubulus incomposito agmini terribilem tumultum
intulit; ad quattuor milia hominum occidit, nouem signa 11.1
militaria cepit. mouerat ex hibernis ad famam hostis Q.
Claudius, qui per urbes agri Sallentini castra disposita habe-
bat. itaque ne cum duobus exercitibus simul confligeret 12.1
Hannibal nocte castra ex agro Tarentino mouit atque in
Bruttios concessit. Claudius in Sallentinos agmen conuertit, 13.1
Hostilius Capuam petens obuius ad Uenusiam fuit consuli
Claudio. ibi ex utroque exercitu electa peditum quadra- 14.1
ginta milia, duo milia et quingenti equites, quibus consul
aduersus Hannibalem rem gereret: reliquas copias Hostilius
Capuam ducere iussus ut Q. Fuluio proconsuli traderet.