Marcius inde in barbaros si qui nondum perdomiti erant 28.21.1.1
sub ius dicionemque redigendos missus. Scipio Carthagi-
nem ad uota soluenda dis munusque gladiatorium, quod
mortis causa patris patruique parauerat, edendum rediit.
gladiatorum spectaculum fuit non ex eo genere hominum 2.1
ex quo lanistis comparare mos est, seruorum de catasta ac
liberorum qui uenalem sanguinem habent: uoluntaria omnis
et gratuita opera pugnantium fuit. nam alii missi ab regulis 3.1
sunt ad specimen insitae genti uirtutis ostendendum,
alii ipsi professi se pugnaturos in gratiam ducis, alios aemu- 4.1
latio et certamen ut prouocarent prouocatique haud abnue-
rent traxit; quidam quas disceptando controuersias finire 5.1
nequierant aut noluerant, pacto inter se ut uictorem res
sequeretur, ferro decreuerunt. neque obscuri generis ho- 6.1
mines sed clari inlustresque, Corbis et Orsua, patrueles
fratres, de principatu ciuitatis quam Ibem uocabant ambi-
gentes ferro se certaturos professi sunt. Corbis maior erat 7.1
aetate: Orsuae pater princeps proxime fuerat a fratre maiore
post mortem eius principatu accepto. cum uerbis discep- 8.1
tare Scipio uellet ac sedare iras, negatum id ambo dicere
cognatis communibus, nec alium deorum hominumue quam
Martem se iudicem habituros esse. robore maior, minor 9.1
flore aetatis ferox, mortem in certamine quam ut alter
alterius imperio subiceretur praeoptantes cum dirimi ab
tanta rabie nequirent, insigne spectaculum exercitui prae-
buere documentumque quantum cupiditas imperii malum 5
inter mortales esset. maior usu armorum et astu facile 10.1
stolidas uires minoris superauit. huic gladiatorum specta-
culo ludi funebres additi pro copia prouinciali et castrensi
apparatu.