cum alios subinde recentes nuntios non mortis modo sed 28.25.1.1
etiam funeris exspectarent, neque superueniret quisquam
euanesceretque temere ortus rumor, tum primi auctores
requiri coepti; et subtrahente se quoque ut credidisse potius 2.1
temere quam finxisse rem talem uideri posset, destituti
duces iam sua ipsi insignia et pro uana imagine imperii
quod gererent ueram iustamque mox in se uersuram potes-
tatem horrebant. stupente ita seditione cum uiuere primo, 3.1
mox etiam ualere Scipionem certi auctores adferrent, tribuni
militum septem ab ipso Scipione missi superuenerunt. ad 4.1
quorum primum aduentum exasperati animi: mox ipsis
placido sermone permulcentibus notos cum quibus con-
gressi erant, leniti sunt. circumeuntes enim tentoria 5.1
primo, deinde in principiis praetorioque ubi sermones inter
se serentium circulos uidissent adloquebantur, percontantes
magis quae causa irae consternationisque subitae foret quam
factum accusantes. uolgo stipendium non datum ad diem 6.1
iactabatur, et cum eodem tempore quo scelus Iliturgi-
tanum exstitisset post duorum imperatorum duorumque
exercituum stragem sua uirtute defensum nomen Romanum
ac retenta prouincia esset, Iliturgitanos poenam noxae 5
meritam habere, suis recte factis gratiam qui exsoluat non
esse. talia querentes aequa orare seque ea relaturos ad 7.1
imperatorem respondebant; laetari quod nihil tristius nec
insanabilius esset; et P. Scipionem deum benignitate et
rem publicam esse gratiae referendae.
Scipionem, bellis adsuetum, ad seditionum procellas 8.1
rudem, sollicitum habebat res ne aut exercitus peccando
aut ipse puniendo modum excederet. in praesentia, ut 9.1
coepisset, leniter agi placuit et missis circa stipendiarias
ciuitates exactoribus stipendii spem propinquam facere; et 10.1
edictum subinde propositum ut ad stipendium petendum
conuenirent Carthaginem, seu carptim partes seu uniuersi
mallent. tranquillam seditionem iam per se languescen- 11.1
tem repentina quies rebellantium Hispanorum fecit; redi-
erant enim in fines omisso incepto Mandonius et Indibilis,
postquam uiuere Scipionem allatum est; nec iam erat aut 12.1
ciuis aut externus cum quo furorem suum consociarent.
omnia circumspectantes [consilia] nihil reliqui habebant 13.1
praeter unum tutissimum a malis consiliis receptum, ut im-
peratoris uel iustae irae uel non desperandae clementiae
sese committerent: etiam hostibus eum ignouisse cum
quibus ferro dimicasset: suam seditionem sine uolnere, 14.1
sine sanguine fuisse nec ipsam atrocem nec atroci poena
dignam—ut ingenia humana sunt ad suam cuique leuandam
culpam nimio plus facunda. illa dubitatio erat singulaene 15.1
cohortes an uniuersi ad stipendium petendum irent. incli-
nauit sententia, quod tutius censebant, uniuersos ire.