castra eodem die Hispanorum, praeter ceteram praedam, 28.34.1.1
cum tribus ferme milibus hominum capiuntur. Romani 2.1
sociique ad mille et ducenti in eo proelio ceciderunt;
uolnerata amplius tria milia hominum. minus cruenta
uictoria fuisset si patentiore campo et ad fugam capessen-
dam facili foret pugnatum. 5
Indibilis abiectis belli consiliis nihil tutius in adflictis 3.1
rebus experta fide et clementia Scipionis ratus, Mandonium
fratrem ad eum mittit; qui aduolutus genibus fatalem 4.1
rabiem temporis eius accusat cum uelut contagione quadam
pestifera non Ilergetes modo et Lacetani sed castra quoque
Romana insanierint. suam quidem et fratris et reliquorum 5.1
popularium eam condicionem esse ut aut, si ita uideatur,
reddant spiritum P. Scipioni ab eodem illo acceptum, aut
seruati bis uni debitam uitam pro eo in perpetuum de-
uoueant. antea in causa sua fiduciam sibi fuisse nondum 6.1
experta clementia eius: nunc contra nullam in causa,
omnem in misericordia uictoris spem positam habere.
mos uetustus erat Romanis, cum quo nec foedere nec 7.1
aequis legibus iungeretur amicitia, non prius imperio in eum
tamquam pacatum uti quam omnia diuina humanaque
dedidisset, obsides accepti, arma adempta, praesidia urbibus
imposita forent. Scipio multis inuectus in praesentem 8.1
Mandonium absentemque Indibilem uerbis, illos quidem
merito perisse ipsorum maleficio ait, uicturos suo atque
populi Romani beneficio. ceterum se neque arma iis ademp- 9.1
turum <neque obsides imperaturum>—quippe ea pignera
timentium rebellionem esse: se libera arma relinquere,
solutos animos—neque [se] in obsides innoxios sed in ipsos,
si defecerint, saeuiturum, nec ab inermi sed ab armato hoste 10.1
poenas expetiturum. utramque fortunam expertis permittere
sese utrum propitios an iratos habere Romanos mallent.
ita dimissus Mandonius pecunia tantummodo imperata ex 11.1
qua stipendium militi praestari posset. ipse Marcio in 12.1
ulteriorem Hispaniam praemisso, Silano Tarraconem remisso
paucos moratus dies dum imperatam pecuniam Ilergetes
pernumerarent, cum expeditis Marcium iam adpropinquan-
tem Oceano adsequitur. 5