Masinissae haec audienti non rubor solum suffusus sed 30.15.1.1
lacrimae etiam obortae; et cum se quidem in potestate
futurum imperatoris dixisset orassetque eum ut quantum res
sineret fidei suae temere obstrictae consuleret—promisisse 2.1
enim se in nullius potestatem eam traditurum—ex praetorio
in tabernaculum suum confusus concessit. ibi arbitris 3.1
remotis cum crebro suspiritu et gemitu, quod facile ab cir-
cumstantibus tabernaculum exaudiri posset, aliquantum
temporis consumpsisset, ingenti ad postremum edito gemitu 4.1
fidum e seruis unum uocat, sub cuius custodia regio more ad
incerta fortunae uenenum erat, et mixtum in poculo ferre ad
Sophonibam iubet ac simul nuntiare Masinissam libenter 5.1
primam ei fidem praestaturum fuisse quam uir uxori debuerit:
quoniam eius arbitrium qui possint adimant, secundam fidem
praestare ne uiua in potestatem Romanorum ueniat. memor 6.1
patris imperatoris patriaeque et duorum regum quibus nupta
fuisset, sibi ipsa consuleret.
hunc nuntium ac simul uenenum ferens minister cum
ad Sophonibam uenisset, 'accipio' inquit 'nuptiale munus, 7.1
neque ingratum, si nihil maius uir uxori praestare potuit.
hoc tamen nuntia, melius me morituram fuisse si non in
funere meo nupsissem.' non locuta est ferocius quam 8.1
acceptum poculum nullo trepidationis signo dato impauide
hausit. quod ubi nuntiatum est Scipioni, ne quid aeger 9.1
animi ferox iuuenis grauius consuleret accitum eum extemplo
nunc solatur, nunc quod temeritatem temeritate alia luerit 10.1
tristioremque rem quam necesse fuerit fecerit leniter castigat.
postero die ut a praesenti motu auerteret animum eius, in 11.1
tribunal escendit et contionem aduocari iussit. ibi Masi-
nissam, primum regem appellatum eximiisque ornatum
laudibus, aurea corona aurea patera sella curuli et scipione
eburneo toga picta et palmata tunica donat. addit uerbis 12.1
honorem: neque magnificentius quicquam triumpho apud
Romanos neque triumphantibus ampliorem eo ornatum esse
quo unum omnium externorum dignum Masinissam populus
Romanus ducat. Laelium deinde et ipsum conlaudatum 13.1
aurea corona donat; et alii militares uiri, prout a quoque
nauata opera erat, donati. his honoribus mollitus regis 14.1
animus erectusque in spem propinquam sublato Syphace
omnis Numidiae potiundae.