Inde sub Ascanii dicione binominis Alba
|
14.609
|
resque Latina fuit. succedit Silvius illi.
|
610
|
quo satus antiquo tenuit repetita Latinus
|
|
nomina cum sceptro, clarus subit Alba Latinum.
|
|
Epytus ex illo est; post hunc Capetusque Capysque,
|
|
sed Capys ante fuit; regnum Tiberinus ab illis
|
|
cepit et in Tusci demersus fluminis undis
|
615
|
nomina fecit aquae; de quo Remulusque feroxque
|
|
Acrota sunt geniti. Remulus maturior annis
|
|
fulmineo periit, imitator fulminis, ictu.
|
|
fratre suo sceptrum moderatior Acrota forti
|
|
tradit Aventino, qui, quo regnarat, eodem
|
620
|
monte iacet positus tribuitque vocabula monti;
|
|
iamque Palatinae summam Proca gentis habebat.
|
|
Rege sub hoc Pomona fuit, qua nulla Latinas
|
|
inter hamadryadas coluit sollertius hortos
|
|
nec fuit arborei studiosior altera fetus;
|
625
|
unde tenet nomen: non silvas illa nec amnes,
|
|
rus amat et ramos felicia poma ferentes;
|
|
nec iaculo gravis est, sed adunca dextera falce,
|
|
qua modo luxuriem premit et spatiantia passim
|
|
bracchia conpescit, fisso modo cortice virgam
|
630
|
inserit et sucos alieno praestat alumno;
|
|
nec sentire sitim patitur bibulaeque recurvas
|
|
radicis fibras labentibus inrigat undis.
|
|
hic amor, hoc studium, Veneris quoque nulla cupido est;
|
|
vim tamen agrestum metuens pomaria claudit
|
635
|
intus et accessus prohibet refugitque viriles.
|
|
quid non et Satyri, saltatibus apta iuventus,
|
|
fecere et pinu praecincti cornua Panes
|
|
Silvanusque, suis semper iuvenilior annis,
|
|
quique deus fures vel falce vel inguine terret,
|
640
|
ut poterentur ea? sed enim superabat amando
|
|
hos quoque Vertumnus neque erat felicior illis.
|
|
o quotiens habitu duri messoris aristas
|
|
corbe tulit verique fuit messoris imago!
|
|
tempora saepe gerens faeno religata recenti
|
645
|
desectum poterat gramen versasse videri;
|
|
saepe manu stimulos rigida portabat, ut illum
|
|
iurares fessos modo disiunxisse iuvencos.
|
|
falce data frondator erat vitisque putator;
|
|
induerat scalas: lecturum poma putares;
|
650
|
miles erat gladio, piscator harundine sumpta;
|
|
denique per multas aditum sibi saepe figuras
|
|
repperit, ut caperet spectatae gaudia formae.
|
|
ille etiam picta redimitus tempora mitra,
|
|
innitens baculo, positis per tempora canis,
|
655
|
adsimulavit anum: cultosque intravit in hortos
|
|
pomaque mirata est 'tanto' que 'potentior!' inquit
|
|
paucaque laudatae dedit oscula, qualia numquam
|
|
vera dedisset anus, glaebaque incurva resedit
|
|
suspiciens pandos autumni pondere ramos.
|
660
|
ulmus erat contra speciosa nitentibus uvis:
|
|
quam socia postquam pariter cum vite probavit,
|
|
'at si staret' ait 'caelebs sine palmite truncus,
|
|
nil praeter frondes, quare peteretur, haberet;
|
|
haec quoque, quae iuncta est, vitis requiescit in ulmo:
|
665
|
si non nupta foret, terrae acclinata iaceret;
|
|
tu tamen exemplo non tangeris arboris huius
|
|
concubitusque fugis nec te coniungere curas.
|
|
atque utinam velles! Helene non pluribus esset
|
|
sollicitata procis nec quae Lapitheia movit
|
670
|
proelia nec coniunx nimium tardantis Ulixis.
|
|
nunc quoque, cum fugias averserisque petentes,
|
|
mille viri cupiunt et semideique deique
|
|
et quaecumque tenent Albanos numina montes.
|
|
sed tu si sapies, si te bene iungere anumque
|
675
|
hanc audire voles, quae te plus omnibus illis,
|
|
plus, quam credis, amo: vulgares reice taedas
|
|
Vertumnumque tori socium tibi selige! pro quo
|
|
me quoque pignus habe: neque enim sibi notior ille est,
|
|
quam mihi; nec passim toto vagus errat in orbe,
|
680
|
haec loca sola colit; nec, uti pars magna procorum,
|
|
quam modo vidit, amat: tu primus et ultimus illi
|
|
ardor eris, solique suos tibi devovet annos.
|
|
adde, quod est iuvenis, quod naturale decoris
|
|
munus habet formasque apte fingetur in omnes,
|
685
|
et quod erit iussus, iubeas licet omnia, fiet.
|
|
quid, quod amatis idem, quod, quae tibi poma coluntur,
|
|
primus habet laetaque tenet tua munera dextra!
|
|
sed neque iam fetus desiderat arbore demptos
|
|
nec, quas hortus alit, cum sucis mitibus herbas
|
690
|
nec quicquam nisi te: miserere ardentis et ipsum,
|
|
qui petit, ore meo praesentem crede precari.
|
|
ultoresque deos et pectora dura perosam
|
|
Idalien memoremque time Rhamnusidis iram!
|
|
quoque magis timeas, (etenim mihi multa vetustas
|
695
|
scire dedit) referam tota notissima Cypro
|
|
facta, quibus flecti facile et mitescere possis.
|
|