RVFINO
Haec tibi non uanam portantia uerba salutem 3.4.1
  Naso Tomitana mittit ab urbe tuus,
utque suo faueas mandat, Rufine, Triumpho,
  in uestras uenit si tamen ille manus.
Est opus exiguum uestrisque paratibus inpar: 5
  quale tamen cumque est, ut tueare, rogo.
Firma ualent per se nullumque Machaona quaerunt;
  ad medicam dubius confugit aeger opem.
Non opus est magnis placido lectore poetis:
  quemlibet inuitum difficilemque tenent. 10
Nos, quibus ingenium longi minuere labores
  aut etiam nullum forsitan ante fuit,
uiribus infirmi uestro candore ualemus;
  quod mihi si demas, omnia rapta putem.
Cunctaque cum mea sint propenso nixa fauore, 15
  praecipuum ueniae ius habet ille liber.
Spectatum uates alii scripsere triumphum:
  est aliquid memori uisa notare manu.
Nos ea uix auidam uulgo captata per aurem
  scripsimus atque oculi fama fuere mei. 20
Scilicet adfectus similis aut impetus idem
  rebus ab auditis conspicuisque uenit!
Nec nitor argenti quem uos uidistis et auri
  quod mihi defuerit purpuraque illa queror,
sed loca, sed gentes formatae mille figuris 25
  nutrissent carmen proeliaque ipsa meum,
et regum uultus, certissima pignora mentis,
  iuuissent aliqua forsitan illud opus.
Plausibus ex ipsis populi laetoque fauore
  ingenium quoduis incaluisse potest, 30
tamque ego sumpsissem tali clamore uigorem
  quam rudis audita miles ad arma tuba.
Pectora sint nobis niuibus glacieque licebit
  atque hoc quem patior frigidiora loco,
illa ducis facies in curru stantis eburno 35
  excuteret frigus sensibus omne meis.
His ego defectus dubiisque auctoribus usus
  ad uestri uenio iure fauoris opem.
Nec mihi nota ducum nec sunt mihi nota locorum
  nomina: materiam non habuere manus. 40
Pars quota de tantis rebus, quam fama referre
  aut aliquis nobis scribere posset, erat?
Quo magis, o lector, debes ignoscere, si quid
  erratum est illic praeteritumue mihi.
Adde quod adsidue domini meditata querelas 45
  ad laetum carmen uix mea uersa lyra est.
Vix bona post tanto quaerenti uerba subibant
  et gaudere aliquid res mihi uisa noua est,
utque reformidant insuetum lumina solem,
  sic ad laetitiam mens mea segnis erat. 50
Est quoque cunctarum nouitas carissima rerum
  gratiaque officio quod mora tardat abest.
Cetera certatim de magno scripta triumpho
  iam pridem populi suspicor ore legi.
Illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus. 55
  Illa recens pota est, nostra tepebit aqua.
Non ego cessaui nec fecit inertia serum:
  ultima me uasti sustinet ora freti.
Dum uenit huc rumor properataque carmina fiunt
  factaque eunt ad uos, annus abisse potest. 60
Nec minimum refert intacta rosaria primus
  an sera carpas paene relicta manu.
Quid mirum lectis exhausto floribus horto
  si duce non facta est digna corona suo?
Deprecor hoc: uatum contra sua carmina ne quis 65
  dicta putet! pro se Musa locuta mea est.
Sunt mihi uobiscum communia sacra, poetae,
  in uestro miseris si licet esse choro,
magnaque pars animae mecum uixistis, amici:
  hac ego uos absens nunc quoque parte colo. 70
Sint igitur uestro mea commendata fauore
  carmina, non possum pro quibus ipse loqui.
Scripta placent a morte fere, quia laedere uiuos
  liuor et iniusto carpere dente solet.
Si genus est mortis male uiuere, terra moratur 75
  et desunt fatis sola sepulcra meis.
Denique opus curae culpetur ut undique nostrae,
  officium nemo qui reprehendat erit.
Vt desint uires, tamen est laudanda uoluntas:
  hac ego contentos auguror esse deos. 80
Haec facit ut ueniat pauper quoque gratus ad aras
  et placeat caeso non minus agna boue.
Res quoque tanta fuit quantae subsistere summo
  Aeneidos uati grande fuisset onus.
Ferre etiam molles elegi tam uasta triumphi 85
  pondera disparibus non potuere rotis.
Quo pede nunc utar dubia est sententia nobis:
  alter enim de te, Rhene, triumphus adest.
Inrita uotorum non sunt praesagia uatum.
  Danda Ioui laurus, dum prior illa uiret. 90
Nec mea uerba legis, qui sum submotus ad Histrum,
  non bene pacatis flumina pota Getis.
Ista dei uox est: deus est in pectore nostro;
  haec duce praedico uaticinorque deo.
Quid cessas currum pompamque parare triumphis, 95
  Liuia? Dant nullas iam tibi bella moras.
Perfida damnatas Germania proicit hastas:
  iam pondus dices omen habere meum.
Crede, breuique fides aderit. Geminabit honorem
  filius et iunctis ut prius ibit equis. 100
Prome quod inicias umeris uictoribus ostrum:
  ipsa potest solitum nosse corona caput.
Scuta sed et galeae gemmis radientur et auro
  stentque super uinctos trunca tropaea uiros.
Oppida turritis cingantur eburnea muris 105
  fictaque res uero more putetur agi.
Squalidus inmissos fracta sub harundine crines
  Rhenus et infectas sanguine portet aquas.
Barbara iam capti poscunt insignia reges
  textaque fortuna diuitiora sua 110
< . . . . . . . . . . . . . . . . .
  . . . . . . . . . . . . . >
et quae praeterea uirtus inuicta tuorum
  saepe parata tibi saepe paranda facit.
Di, quorum monitu sumus euentura locuti, 115
  uerba, precor, celeri nostra probate fide.