'matrona quaedam Ephesi tam notae erat pudici- 111.1.1
tiae, ut vicinarum quoque gentium feminas ad specta-
culum sui evocaret. haec ergo cum virum extulisset, 2.1
non contenta vulgari more funus passis prosequi crini-
bus aut nudatum pectus in conspectu frequentiae
plangere, in conditorium etiam prosecuta est defunc-
tum, positumque in hypogaeo Graeco more corpus 5
custodire ac flere totis noctibus diebusque coepit. sic 3.1
afflictantem se ac mortem inedia persequentem non
parentes potuerunt abducere, non propinqui; magis-
tratus ultimo repulsi abierunt, complorataque singula-
ris exempli femina ab omnibus quintum iam diem sine 5
alimento trahebat. assidebat aegrae fidissima ancilla, 4.1
simulque et lacrimas commodabat lugenti et quotiens-
cumque defecerat positum in monumento lumen re-
novabat. una igitur in tota civitate fabula erat, solum 5.1
illud affulsisse verum pudicitiae amorisque exemplum
omnis ordinis homines confitebantur, cum interim
imperator provinciae latrones iussit crucibus affigi se-
cundum illam casulam, in qua recens cadaver matrona 5
deflebat. proxima ergo nocte cum miles, qui cruces 6.1
asservabat ne quis ad sepulturam corpus detraheret,
notasset sibi [et] lumen inter monumenta clarius ful-
gens et gemitum lugentis audisset, vitio gentis huma-
nae concupiit scire quis aut quid faceret. descendit 7.1
igitur in conditorium, visaque pulcherrima muliere
primo quasi quodam monstro infernisque imaginibus
turbatus substitit. deinde ut et corpus iacentis conspe- 8.1
xit et lacrimas consideravit faciemque unguibus sec-
tam, ratus scilicet id quod erat, desiderium extincti
non posse feminam pati, attulit in monumentum ce-
nulam suam coepitque hortari lugentem ne persevera- 5
ret in dolore supervacuo ac nihil profuturo gemitu
pectus diduceret: omnium eundem esse exitum [sed]
et idem domicilium, et cetera quibus exulceratae men-
tes ad sanitatem revocantur. at illa ignota consolatione 9.1
percussa laceravit vehementius pectus ruptosque cri-
nes super corpus iacentis imposuit. non recessit tamen 10.1
miles, sed eadem exhortatione temptavit dare mulier-
culae cibum, donec ancilla vini [certum ab eo] odore
corrupta primum ipsa porrexit ad humanitatem invi-
tantis victam manum, deinde refecta potione et cibo 5
expugnare dominae pertinaciam coepit et "quid prod- 11.1
erit" inquit "hoc tibi, si soluta inedia fueris, si te
vivam sepelieris, si antequam fata poscant, indemna-
tum spiritum effuderis?
    id cinerem aut manes credis sentire sepultos? 12.1
vis tu reviviscere? vis discusso muliebri errore, quam
diu licuerit, lucis commodis frui? ipsum te iacentis
corpus admonere debet ut vivas." nemo invitus audit, 13.1
cum cogitur aut cibum sumere aut vivere. itaque mu-
lier aliquot dierum abstinentia sicca passa est frangi
pertinaciam suam, nec minus avide replevit se cibo
quam ancilla quae prior victa est. ceterum scitis quid 112.1.1
plerumque soleat temptare humanam satietatem. qui-
bus blanditiis impetraverat miles ut matrona vellet
vivere, isdem etiam pudicitiam eius aggressus est. nec 2.1
deformis aut infacundus iuvenis castae videbatur, con-
ciliante gratiam ancilla ac subinde dicente:
    "placitone etiam pugnabis amori?
    [nec venit in mentem, quorum consederis arvis?]" 5
quid diutius moror? ne hanc quidem partem corporis
mulier abstinuit, victorque miles utrumque persuasit.
iacuerunt ergo una non tantum illa nocte qua nuptias 3.1
fecerunt, sed postero etiam ac tertio die, praeclusis
videlicet conditorii foribus, ut quisquis ex notis igno-
tisque ad monumentum venisset, putaret expirasse su-
per corpus viri pudicissimam uxorem. ceterum delec- 4.1
tatus miles et forma mulieris et secreto, quicquid boni
per facultates poterat coemebat et prima statim nocte
in monumentum ferebat. itaque unius cruciarii paren- 5.1
tes ut viderunt laxatam custodiam, detraxere nocte
pendentem supremoque mandaverunt officio. at miles 6.1
circumscriptus dum desidet, ut postero die vidit unam
sine cadavere crucem, veritus supplicium, mulieri
quid accidisset exponit: nec se expectaturum iudicis
sententiam, sed gladio ius dicturum ignaviae suae. 5
commodaret modo illa perituro locum et fatale condi-
torium <commune> familiari ac viro faceret. mulier 7.1
non minus misericors quam pudica "nec istud" inquit
"dii sinant, ut eodem tempore duorum mihi carissi-
morum hominum duo funera spectem. malo mor-
tuum impendere quam vivum occidere." secundum 8.1
hanc orationem iubet ex arca corpus mariti sui tolli
atque illi quae vacabat cruci affigi. usus est miles inge-
nio prudentissimae feminae, posteroque die populus
miratus est qua ratione mortuus isset in crucem.' 5