vixdum finierat, cum fulgure rupta corusco
|
122.1.122
|
intremuit nubes elisosque abscidit ignes.
|
|
subsedit pater umbrarum, gremioque reducto
|
|
telluris pavitans fraternos palluit ictus.
|
125
|
continuo clades hominum venturaque damna
|
|
auspiciis patuere deum. namque ore cruento
|
|
deformis Titan vultum caligine texit:
|
|
civiles acies iam tum spectare putares.
|
|
parte alia plenos extinxit Cynthia vultus
|
130
|
et lucem sceleri subduxit. rupta tonabant
|
|
verticibus lapsis montis iuga, nec vaga passim
|
|
flumina per notas ibant morientia ripas.
|
|
armorum strepitu caelum furit et tuba Martem
|
|
sideribus tremefacta ciet, iamque Aetna voratur
|
135
|
ignibus insolitis et in aethera fulmina mittit.
|
|
ecce inter tumulos atque ossa carentia bustis
|
|
umbrarum facies diro stridore minantur.
|
|
fax stellis comitata novis incendia ducit,
|
|
sanguineoque recens descendit Iuppiter imbre.
|
140
|
haec ostenta brevi solvit deus. exuit omnes
|
|
quippe moras Caesar, vindictaeque actus amore
|
|
Gallica proiecit, civilia sustulit arma.
|
|
Alpibus aeriis, ubi Graio numine pulsae
|
|
descendunt rupes et se patiuntur adiri,
|
145
|
est locus Herculeis aris sacer. hunc nive dura
|
|
claudit hiemps canoque ad sidera vertice tollit:
|
|
caelum illinc cecidisse putes. non solis adulti
|
|
mansuescit radiis, non verni temporis aura,
|
|
sed glacie concreta rigent hiemisque pruinis:
|
150
|
totum ferre potest umeris minitantibus orbem.
|
|
haec ubi calcavit Caesar iuga milite laeto
|
|
optavitque locum, summo de vertice montis
|
|
Hesperiae campos late prospexit et ambas
|
|
intentans cum voce manus ad sidera dixit:
|
155
|
"Iuppiter omnipotens, et tu, Saturnia tellus,
|
|
armis laeta meis olimque onerata triumphis,
|
|
testor, ad has acies invitum accersere Martem,
|
|
invitas me ferre manus. sed vulnere cogor,
|
|
pulsus ab urbe mea, dum Rhenum sanguine tingo,
|
160
|
dum Gallos iterum Capitolia nostra petentes
|
|
Alpibus excludo, vincendo certior exul.
|
|
sanguine Germano sexagintaque triumphis
|
|
esse nocens coepi. quamquam quos gloria terret,
|
|
aut qui sunt qui bella vetent? mercedibus emptae
|
165
|
ac viles operae, quorum est mea Roma noverca.
|
|
at reor, haud impune, nec hanc sine vindice dextram
|
|
vinciet ignavus. victores ite furentes,
|
|
ite mei comites, et causam dicite ferro.
|
|
namque omnes unum crimen vocat, omnibus una
|
170
|
impendet clades. reddenda est gratia vobis,
|
|
non solus vici. quare, quia poena tropaeis
|
|
imminet et sordes meruit victoria nostra,
|
|
iudice Fortuna cadat alea. sumite bellum
|
|
et temptate manus. certe mea causa peracta est:
|
175
|
inter tot fortes armatus nescio vinci."
|
|
haec ubi personuit, de caelo Delphicus ales
|
|
omina laeta dedit pepulitque meatibus auras.
|
|
nec non horrendi nemoris de parte sinistra
|
|
insolitae voces flamma sonuere sequenti.
|
180
|
ipse nitor Phoebi vulgato laetior orbe
|
|
crevit et aurato praecinxit fulgure vultus.
|
|