Rudis fuit priscorum vita atque sine litteris. 18.284.1
non minus tamen ingeniosam fuisse in illis observationem
apparebit quam nunc esse rationem. tria namque tempora
fructibus metuebant, propter quod instituerunt ferias dies-
que festos, Robigalia, Floralia, Vinalia. Robigalia Numa 285.1
constituit anno regni sui XI, quae nunc aguntur a. d.
VII kal. Mai., quoniam tunc fere segetes robigo occupat.
hoc tempus Varro determinavit sole tauri partem X ob-
tinente, sicut tunc ferebat ratio. sed vera causa est, quod 5
post dies undeviginti ab aequinoctio verno per id quadri-
duum varia gentium observatione in IIII kal. Mai. canis
occidit, sidus et per se vehemens et cui praeoccidere
caniculam necesse sit. itaque iidem Floralia IIII kal. 286.1
easdem instituerunt urbis anno DXVI ex oraculis Sibyllae,
ut omnia bene deflorescerent. hunc diem Varro deter-
minat sole tauri partem XIIII obtinente. ergo si in hoc
quadriduum inciderit plenilunium, fruges et omnia, quae 5
florebunt, laedi necesse erit. Vinalia priora, quae ante 287.1
hos dies sunt VIIII kal. Mai. degustandis vinis instituta,
nihil ad fructus attinent, nec quae adhuc diximus ad vites
oleasque, quoniam earum conceptus exortu vergiliarum
incipit a. d. VI id. Mai., ut docuimus. aliud hoc quadri- 5
duum est, quo neque rore sordida<s> velim—exurit enim
frigidum sidus arcturi postridie occidens—, et multo
minus plenilunium incidere. IIII non. Iun. iterum 288.1
aquila exoritur vesperi, decretorio die florentibus oleis
vitibusque, si plenilunium in eum incidat. equidem et
solstitium VIII kal. Iul. in simili causa duxerim et canis
ortum post dies a solstitio XXIII, sed interlunio accidente, 5
quoniam vapore constat culpa acinique praecocuntur in
callum. rursus plenilunium nocet a. d. IIII non. Iul., cum
Aegypto canicula exoritur, vel certe XVI kal. Aug., cum
Italiae, item XIII kal. Aug., cum aquila occidit, usque in
X kal. easdem. extra has causas sunt Vinalia altera, quae 289.1
aguntur a. d. XIIII kal. Sept. Varro ea fidicula incipiente
occidere mane determinat, quod vult initium autumni esse
et hunc diem festum tempestatibus l<e>niendis institutum.
nunc fidiculam occidere a. d. VI id. Aug. servatur. 5