Non omittendum hanc artem tanto vetustiorem fuisse 36.15.1
quam picturam aut statuariam, quarum utraque cum Phi-
dia coepit octogensima tertia olympiade, post annos cir-
citer CCCXXXII. et ipsum Phidian tradunt scalpsisse mar-
mora, Veneremque eius esse Romae in Octaviae operibus 5
eximiae pulchritudinis. Alcamenen Atheniensem, quod 16.1
certum est, docuit in primis nobilem, cuius sunt opera
Athenis complura in aedibus sacris praeclarumque Veneris
extra muros, quae appellatur Ἀφροδίτη ἐν κήποις. huic
summam manum ipse Phidias inposuisse dicitur. eiusdem 17.1
discipulus fuit Agoracritus Parius, et aetate gratus, itaque
e suis operibus pleraque nomini eius donasse fertur. cer-
tavere autem inter se ambo discipuli Venere facienda,
vicitque Alcamenes non opere, sed civitatis suffragiis con- 5
tra peregrinum suo faventis. quare Agoracritus ea lege
signum suum vendidisse traditur, ne Athenis esset, et
appellasse Nemesin. id positum est Rhamnunte pago
Atticae, quod M. Varro omnibus signis praetulit. est et
in Matris Magnae delubro eadem civitate Agoracriti opus. 10
Phidian clarissimum esse per omnes gentes, quae Iovis 18.1
Olympii famam intellegunt, nemo dubitat, sed ut laudari
merito sciant etiam qui opera eius non videre, proferemus
argumenta parva et ingenii tantum. neque ad hoc Iovis
Olympii pulchritudine utemur, non Minervae Athenis factae 5
amplitudine, cum sit ea cubitorum XXVI—ebore haec
et auro constat—, sed in scuto eius Amazonum proelium
caelavit intumescente ambitu, <in> parmae eiusdem concava
parte deorum et Gigantum dimicationes, in soleis vero
Lapitharum et Centaurorum. adeo momenta omnia capa- 10
cia artis illi fuere. in basi autem quod caelatum est, 19.1
Πανδώρας γένεσιν appellant: dii sunt nascenti * * * s XX
numero. Victoria praecipue mirabili, periti mirantur et
serpentem ac sub ipsa cuspide aeream sphingem. haec
sint obiter dicta de artifice numquam satis laudato, simul 5
ut noscatur illam magnificentiam aequalem fuisse et in
parvis.